'Hiçbir anne beni doğurmadı. Ben tamamen babamdanım ve ben bu adamı tüm kalbimle sayıyorum” diyen antik Yunan mitolojisinin en sayılan ve sevilen tanrıçası Athena...

“Hiçbir anne beni doğurmadı. Ben tamamen babamdanım ve ben bu adamı tüm kalbimle sayıyorum” diyen antik Yunan mitolojisinin en sayılan ve sevilen tanrıçası Athena bir mite göre annesi Okeanos kızı bilge tanrıça Metis, Zeus’la ilişkiye girmek istemez ve sürekli şekil değiştirir, su damlası olduğu esnada ise Zeus onu yutar. Athena’nın doğum zamanı geldiğinde, babası Zeus’un başı çok ağrır ve demirci tanrı Hephaistos, baltasını Zeus’un başına vurur ve zırhları ile silahlarını kuşanmış olan Athena doğar. Antik yazar Homeros, İlyada Destanı’nda Athena’yı tam bir savaş tanrıçası olarak tanıtmıştır ama Ares gibi acımasız savaşların değil barışçıl savaşın tanrıçası olarak bilinir, babasını en gözde evladı Athena.

Savaşın yanı sıra zanaat, bilgelik, medeniyet, sanat, strateji ve ilham tanrıçasıdır. Atina’nın koruyucusu kabul edilirdi ve yüksek bir tepeye, günümüzde hâlâ ayakta olan ve Parthenon isimli büyük bir tapınağı ile kutsal alanı inşa edilmişti. Çanakkale/Ayvacık’ta bulunan Assos antik kentinde de Arkaik dönemde inşa edilen yaklaşık 2500 yıllık bir Athena tapınağı bulunmaktadır. Athena’nın temel görevi, Yunan yaşantısının şehirlerini yani polisleri korumaktı. Herakles (Herkül), Perseus, Iason, Odysseus ve Bellerophon gibi birçok kahramanı destekler ve onlara yardımcı olurdu. Kahramanların hemen her biri Athena’ya tapardı. Athena’yı günümüzde hayal edecek olursak, savaşçı fakat aynı zamanda adaletin, sanatın ve bilgeliğin sembolü olan antropomortik (insan görünümlü tanrı) bir kadın düşünmeliyiz.

Antik dönemde kara Yunanistan ve Batı Anadolu’yu kapsayan bölgede çok saygı duyulan tanrıça için çeşitli ünvanlar kullanılıyordu. “Polias” şehirleri koruduğu için, “Promachos” cephede savaştığı için, “Athena Parthenos” bakire olduğu için, “Athena Hygieia” sağlıkla ilgili olduğu için ve “Athena Nike” zafer tanrıçası olduğu içindi. Athena’nın bakire ve aseksüel olduğu yazılmıştır ve bazı tanrıçalar gibi hiç evlilik yapmamıştır. Kalkanı, miğferi ve kargısıyla tasvir edilen Athena’nın simgelerinden biri de baykuştur.

Homeros Athena hakkında yazdıklarına göre, tanrıçanın göz kamaştırıcı olarak ortaya çıkışı, tüm kâinatı kargaşaya sokuyor: “Metieta (her şeyi bilen) Zeus, ürkütücü başından ona doğumu sundu. Savaş silahlarıyla donanmış, parlak altın yaldızlı, Seyrederken tanrıları bir şaşırma aldı, Bir anda ölümsüz kafadan ortaya çıktı. Zeus’un önünde durdu elinde Aegis ve mızrakla, Glaukopis’in gücünden büyük Olympos şiddetle sarsıldı, Yeryüzünde her şey korkunç çığlıklar attı, Deniz hareketlendi, kapkara dalgalar köpürdü, Hyperionun ışıltılı oğlu bir süre için kızla koşan atını durdurdu, Palas Athena tanrısal savaş kıyafetini ölümsüz omuzlarından sıyırdı ve Metieta Zeus çok mutlu oldu.” demektedir.

Günümüzde mitoloji severler tarafından sevilerek okunan Athena’nın, antik dönemde yapılmış tapınaklarının bazıları, Atina, Delphoi, Syrakusa, Tegea, Assos, İzmir, Priene, Pergamon, Poseidonia, Herakleia, Miletos, Notion, Side ile Lindos’tadır ve Roma’da ismi Minerva olan Athena’nın mabetleri bulunmaktadır.