Hitit tanrıları ve dini hakkındaki bilgiler, Hititlerin ikinci arşivlerinden öğrenilmektedir.
Hitit tanrıları ve dini hakkındaki bilgiler, Hititlerin ikinci arşivlerinden öğrenilmektedir. İlk arşiv M.Ö.13.yüzyılda istila neticesinde tahrip edildi. M.Ö.12.yüzyılda efsanevi Troia Savaşı’ndan sonra Trakofrigyalılar ve diğer halkların Anadolu’ya gelmesine kadar, ikinci arşiv oluşturuldu ve bundan elde edilen bilgiler son Hitit dönemi hakkındadır. Kralın katıldığı törenlerden ve antlaşmalar yapılırken adlarına ant içilen tanrılardan bahsedilir.Bu tabletlere göre, en önemli tanrı, “Hatti Kraliçesi” olarak anılan güneş tanrıçası Arinna’dır. Kral, her yaptığı hakkında ona hesap vermek zorundadır ve devlet işlerinde sürekli ona başvurulur. Ondan sonra gelen göğün güneş tanrısı, her sabah denizden doğup yükselir ve her şeyi görür. İnsanlar ile hayvanlar arasındaki her işi düzenler. Toprak altı güneş tanrısı ise toprak altından kötülüklerin çıkmasına engel olur. Sümerler gibi Hititler de evreni gök, yer ve okyanus olarak üçe ayırır. Tanrıça Arinna’nın sevgilisi fırtına tanrısı Teşup’tur. Teşup bazen boğa üzerinde tasvir edilirken, büyük tanrıça Arinna aslanlarla tasvir edilir.
Hititlerden kalan kabartmalarda, krallar tanrının temsilcisi oldukları için, başpapaz görevini üstlenirler. Tanrıyı övmek için yapılan merasimlerde, güreşler ve savaşlar tanrı uğruna düzenlenmekteydi. Savaşacak olanlar 2 gruba ayrılır ve bir esir alan Hatti grubu, esiri tanrının hizmetçisi yapardı.
Tanrıların istekleri, kuşların hareketlerinden, rüyalardan anlaşılırdı ve kuşların nasıl uçtukları, nasıl kondukları ve gagalarından anlaşıldığı gibi kurban edilen hayvanların karaciğer gibi sakatatının biçiminden de anlam çıkarılırdı. Papazların testi toprağından yapılma, bölümlü karaciğer modelleri vardı ve her bölüm bir şeyi belirlerdi. Hititlerin başlıca bayramı, mitolojik İllujanka yılanının öldürülmesi hakkındaki Purulli bayramıydı ve kış sonu ya da ilk bahar dahilinde düzenleniyordu.
Üzerinde kabartmalar olan kayalarda, hierogomas yani tanrıların evlenmesini göstermektedir ve iki heyet görünür. Soldaki kafilede büyük bir tanrı ve erkek maiyetiyle 45 kişidir. Sağdaki kafilede ise büyük bir tanrıça vardır ve boğa-tanrı, kendi oğlu ile 20 kişi eşlik etmektedir. Toplam 69 kutsallaştırılmış varlık söz konusudur. Fırtına tanrısı, bir elini yumruk şeklinde sıkarak, selam makamındaki karşıdaki tanrıçaya uzatmaktadır ve sakallı olup, sırtında bir şal ve başında sivri bir başlık bulunmaktadır.
Tanrıçanın aslanları, tanrıların boğaları ile boynuzlu başlıkları vardır. Birçoğu dağlar üzerinde yürüdükleri için, Yunan mitolojisinin olymposlu tanrıları gibi dağ tanrıları oldukları söylenebilir. Hitit başkenti Hattuşa (Boğazköy)’nın kapılarında da aslan heykelleri görülmektedir.
Hititler Anadolu’ya geldiklerinde dini bir inanış vardı ve geldiklerinde bulunan panteonu (dini) kabul etmişlerdir. Fethettikleri ülkelerin panteonunu da almışlardır ve metinlerde kendilerine “1000 tanrılı halk” dedikleri görülmektedir. Başkent Hattuşa’nın yukarı şehrinde tapınaklar mahallesi vardır ve fethettikleri ülkelerde tanrı heykellerini alırlar ve kendi ülkelerinde tapınaklarını yaparlardı. Hititte bilinen 600 civarı tanrı bulunuyordu.
