Bir deniz iki yaka kolkola etkinliğinde bir diğer konu da, dile getirilecek olan ve egenin dansını oluşturan, “Zeybek Dansları”dır. (KARADEMİR Abdurrahim, Zeybek Dansları, E.Ü.(emekli) Devlet Türk Musıkisi Konservatuvarı Öğretim görevlisi. Makale,4.s.)
Bilindiği üzere; Dans etme güdüsü, insanın yaşamı kadar eski olup, iletişim alanının ilki olarak kabul edilebilir. İnanca dayalı, büyü amaçlı, toplumsal içerikli olabileceği gibi, yalnızca estetik kaygıyla da yapılabilir. İnsanın doğal etkinliklerinden ayrılması el çırpma, ayak vurma yoluyla sağlanan bir ritme eşlik etmesiyle başlamıştır. “Ama dans fiziksel varlığı olamayan yalnızca dansçıların bedeninde yaşayan ve onlarla birlikte ölen bir sanattır.”Kalıcı olması, görüntü ve ses tespitinin yapılması (1.Kaşıklı Zeybek (Kütahya) (Kültür Bakanlığı 3. Mahalli Halk Oyunları Yarışması 2002 Ankara A. Karademir arşivi)) ya da hareket ve ezgi notasının yazımı ile mümkündür. Bu yapılmadığı için insanlık tarihi boyunca zaman ve mekan boyutunda, sosyal hayatın ürünü olan pek çok dans üretilip tüketilmiştir.
Buna rağmen Halk Kültürü çerçevesinde günümüze ulaşan, kökeni çok eskilere dayanan danslar da vardır. Bu danslar bulundukları bölgelerde çok popülerdir. Bunlardan bazıları dünya dansı olmuş, bazıları da olma yolundadır.
Ülkemizde kökeni çok eskilere dayandığı bilinen, özellikle Batı Anadolu’da yerleşen danslardan biri de “ZEYBEK” danslarıdır.
“Bilindiği gibi ZEYBEKLER, Ege’de kendilerine özgü kültürleri ile varlığını sürdürmüş ilginç bir kurum olarak karşımıza çıkarlar. Etimolojisi ve kökenleri hakkında birbirinden farklı pek çok görüşler ileri sürülmektedir.”
Yaşadıkları dönemlerde içinde bulundukları bölgedeki yerel halk tarafından da desteklenen zeybekler, Birinci Dünya Savaşından sonraki Yunan işgali ve Milli Mücadele yıllarındaki bağımsızlık yanlısı eylemleri, cesur, zeki, korkusuz tavırları ile Türk halkının sevgisini kazanarak, Ege’de Yiğitlik ve Mertlik sembolü olmuşlardır.
Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte zeybeklik kurumu sona ermiştir. Bu kurumdan geriye zeybek kültürü, bu kültürü en iyi yansıtan zeybek dansları ve müziği kalmıştır. Bugün varlığını halk kültürü içinde etkin bir biçimde sürdüren zeybek dansları sahneye de aktarılmıştır.