Kahverengi ve Tonları:  Öğütülmüş ceviz kabuları bir gün öncesinden su içerisinde bekletilir. 

Kahverengi ve Tonları: Öğütülmüş ceviz kabuları bir gün öncesinden su içerisinde bekletilir. Bekleyen su ertesi gün kazanda kaynatılır içine mordanlanmış gelepler batırılır. Karıştırılarak boyarmaddeyi bünyelerine alınması sağlanır. Bu su içerisinde 1 gün bekletilen iplikler kahverengi olur. Gelepler çıkartılıp yıkanır ve kurutulur. Aynı su içerisine mordanlanmış yeni gelepler batırılarak daha açık tonlarda kahverengiler elde edilir.

Mavi: Bazı Yörelerimizde Mavi Renk Elde Edilmesi: Su dolu bir kazanda sarı piren bitkisi kaynatılır. Daha sonra hayıt bitkisi eklenir ve kaynatılmaya devam edilir. Kaynayan bu karışım teneke bir kaba alınır. Daha önceden göl çamurunda bekletilmiş gelepler bu suya batırılır. Burada 2 – 3 gün bekletilen gelepler sudan çıkartılır düz bir alanda ters yüz edilerek güneşlendirilir. Güneşletilen gereçler tekrar çamurlu suya konulup 2 – 3 gün alınıp bekletilip sudan çıkarılır ve yıkanıp kurutulur.

Bazı halı dokumacılığı yapan köylerimizde ise mavi renk, Melengeç ağacının dalları ve yaprakları ezilmeden kaynayan boya kazanına atılır ve şap eklenir. Kaynayan suya gelep halindeki iplikler eklenir. Gelepler boyayı iyice bünyelerine aldıktan sonra sıcak bir halde ayrı bir kazanda bekleyen göl çamuruna batırılır. İstenilen renk elde edilinceye kadar bekletilen gelepler çamurlu sudan çıkartılıp güneşe serilir. Geleplerin çamurlu sudan bekleme sürelerine göre farklı tonlarda maviler elde edilir.

Kırmızı ve Tonları: Halı dokunan Yörelerimiz de kırmızı rengin elde edilmesi için bir miktar limon tuzu ile ezilmiş kök boya kaynatılır. Ayrı bir yerde şap ile kaynatılmış kök boya ve gelep halindeki iplikler boyalı suya konulur. Gelepler boyayı tamamen bünyelerine aldıktan sonra (yaklaşık 4 saat) durulanıp kurutulur. Aynı boya kazanına şapla kaynatılmış yeni gelepler konularak daha açık tonlarda kırmızılar ve pembeler elde edilir. Bordo mor dedikleri rengi elde etmek için kök boya ile boyanmış gelepler göl çamuru bulunan kazana batırılır ve burada yaklaşık 2 – 3 gün bekleyen gelepler koyu kırmızı bir renk alır (Bazı Köyler de sadece kök boyaya limon tuzu konuluyor).

Halı dokumacılığı yapılan köylerimizde, kırmızı rengin elde edilmesi ise; kaynayan suya önce ceviz kabuğu konulur ve bir süre daha kaynatılan gelepler bırakılır. Ayrı bir yerde tekrar temiz bir su kaynatılır şap ve limon tuzu (ekşi) konulur. Kaynayan su içerisine önce sumak (melengeç ağacının daha olgunlaşmamış kırmızı meyveleri) daha sonra ezilmiş kök boyalar konulur. Daha önce ceviz kabuğunda kaynayan gelepler tekrar bu karışıma batırılır ve kaynatılmaya devam edilir. Boyayı iyice bünyesine alan gelepler çıkartılıp gölgede kurutulur. Kazanda bulunan suya daha sonra batırılan yeni gelepler ile kırmızının tonları ve en son suda açık pembeler elde edilir.

Çanakkale de kendine özgü koyu vişne rengini elde etmek için ayrı bir kazanda hazırlanan küllü suda gelepler 4 – 5 gün daha bekletilip istenilen renk elde edilir.
Kök boyadan farklı renklerin elde edilmesinin başka bir yöntemi de yine kirli sudur. Kök boya ile boyanan gelepler pembe veya açık kırmızı olur. Koyu bir renk istenir ise büyük bir kabın içine kül ve su karışımından bir hamur hazırlanır. Kök boya ile boyanmış gelepler bu hamura yatırılır. Karışım içindeki iplikler bekledikçe koyu kırmızı bir renge dönüşür. Geleplerin üzerindeki hamurlar sıyrılarak renk kontrol edilir. Genellikle 2 – 3 gün sonra istenilen koyuluğa ulaşılır.
Gri: Melengeç, palamut ezilerek kaynatılır. Suyuyla beraber gölden getirilen çamur içine dökülür. 5 gün bekletilip çıkarılır ve yıkanıp güneşte kurutulur.
Siyah : Ceviz kabuğu ve palamut karışımı ile boyanan gelepler, göl çamurunun bulunduğu kazanın içine yatırılır. 2 – 3 günde bir buradan çıkarılan iplikler güneşte kurutulur ve tekrar çamura yatırılır. Bu işlem iplikler siyah renge dönüşünceye kadar devam eder. Bu süre 15 – 20 gün sürebilir.
Beyaz: Koyunların doğal beyaz rengidir. Bu iplikler şapla kaynatılır ve kurutulur. Bu işlem dokuma ve kullanımı sırasında daha az kir tutması için yapılır.
Halı dokunan köylerde daha beyaz bir renk elde etmek için, iplikler deterjanla yıkanmaktadır. (Devamı gelecek yazımızda)