Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) bağlı Akdeniz Genel Balıkçılık Komisyonu (GFCM) tarafından nesli tükenme tehlikesi altında olan Avrupa yılan balığının (Anguilla anguilla) korunması amacıyla yürütülen uluslararası proje tamamlandı.
9 Akdeniz ülkesini bir araya getiren çalışma kapsamında, Avrupa yılan balığının stok durumu, habitat özellikleri, sürdürülebilir avcılığı ve korunmasına yönelik çeşitli öneriler geliştirildi.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şükran Yalçın Özdilek, yapılan araştırmaların Avrupa yılan balığının neslinin son 45 yılda ciddi anlamda azaldığını ortaya koyduğunu belirtti. Prof. Dr. Özdilek, “Bu türün özellikle Omega-3 yağ asitleri bakımından zengin eti Avrupa ve Uzak Doğu’da büyük ilgi görüyor. Ancak popülasyonu hızla azalıyor ve acil koruma tedbirleri alınması gerekiyor" dedi.
Avrupa Yılan Balığının Popülasyonu Alarm Veriyor
Bilimsel araştırmalar, Avrupa yılan balığı yavrularının, 1960-1979 yıllarındaki referans değerlerine kıyasla ciddi bir düşüş yaşadığını gösteriyor. Prof. Dr. Özdilek, Atlantik Okyanusu’ndan Kuzey Denizi ülkelerine gelen yavru yılan balıklarının sayısının yalnızca yüzde 0,5’e düştüğünü, diğer Avrupa ülkelerine gelen yavruların ise referans değerlerin yüzde 7,4’ü seviyesinde kaldığını vurguladı. Tatlı sulara gelen yavru balık miktarlarında yüzde 90’dan fazla bir azalma yaşandığını ifade eden Prof. Dr. Özdilek, bu durumun ekosistemi olumsuz etkilediğini söyledi.
Uluslararası İş Birliği Şart
Avrupa yılan balığının korunmasının sadece Türkiye’nin alacağı önlemlerle mümkün olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Özdilek, “Bu tür tek bir üreme stokuna sahip. Dolayısıyla korunması için Akdeniz ve Avrupa’daki tüm ülkelerin ortak hareket etmesi gerekiyor. Türkiye’nin tek başına alacağı tedbirler yeterli olmayacaktır” dedi.
Akdeniz Genel Balıkçılık Komisyonu tarafından desteklenen proje kapsamında, Avrupa yılan balığının dağılımı, avlanma durumu ve popülasyon yönetimi konularında detaylı veriler toplandı. Projeye İspanya, Fransa, İtalya, Arnavutluk, Yunanistan, Türkiye, Mısır, Cezayir ve Tunus katıldı.
Türkiye, Koruma Tedbirlerini Güçlendiriyor
Proje kapsamında üye ülkeler, yılan balığının korunmasına yönelik mevcut önlemleri değerlendirerek yeni öneriler geliştirdi. Türkiye, balıkçılığın düzenlenmesi konusunda zaten sıkı tedbirlere sahip olduğu için avcılık düzenlemelerinde büyük değişiklikler yapılmadı. Ancak yılan balıklarının yaşam alanlarının korunması ve göç yollarının açılması gibi ek önlemler gündeme alındı.
Sonraki yıllarda da bilim insanları ve ilgili kamu kurumlarının iş birliğiyle Avrupa yılan balığının korunmasına yönelik çalışmaların sürdürüleceğini belirten Prof. Dr. Özdilek, "Bu balığın neslinin devamı için bilimsel araştırmaların desteklenmesi, ekolojik koruma alanlarının oluşturulması ve uluslararası koordinasyonun güçlendirilmesi büyük önem taşıyor” dedi.
