Enflasyon 1998 yılından bu yana en yüksek seviyede!

Türkiye ekonomisinin birinci sırada yer alan gündem maddesi olan enflasyon bir süre daha konuşulacağa benziyor. Dün TÜİK tarafından açıklanan Enflasyon rakamları hayat pahalılığındaki artışın devam edeceğini gösteriyor. Çünkü Enflasyonda yükseliş ivmesi Ağustos ayında da devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu'na (TÜİK) göre Ağustos ayında tüketici fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 80,21 artış kaydetti. Aylık bazda yükseliş yüzde 1,46 olarak gerçekleşti. Veriler çekirdek enflasyonda da artışın sürdüğünü gösterdi. Buna göre Ağustos ayında yıllık çekirdek enflasyon yüzde 66,08 oldu.

Türkiye’de bir süredir devam eden ekonomik gelişmeleri ve Enflasyonu değerlendiren finans uzmanı Ömer Karabay; ‘’Türkiye’de birinci sırada yer alan halk arasında hayat pahalılığı diye geçen durum aslında enflasyondur. Enflasyon ürünlerin geçtiğimiz zamana göre değişimi aktarır, Türkiye’de uzun süredir yıllık enflasyon çok konuşulurdu, şimdilerde aylık enflasyon hatta bazı belli başlı ürünlerde günlük enflasyondan söz edilebilir. Bu aslında düşündürücü çünkü sadece döviz bazlı bir yükseliş mi yoksa üretim eksikliklerinden dolayı gerçekleşen bir artış mı bunu bilemiyoruz.’’ dedi.

Karabay; ‘’Bu enflasyon zararları arasında en başta, ülkede üretim ve yatırım araçlarında tedirginliğe de neden oluyor. Büyük yatırımcılar risksiz yatırım araçları yaparken, diğer küçük yatırımcı kazancını doğru kullanamıyor. Neden mi bu süreçte parası değer kaybetmesin isteyen yatırımcı parasını döviz, altın ve gayrimenkule yatırıyor. Diğer bazı kesimler ise farklı uzun vadede kazanç sağlayacağını düşündüğü şeylere yönelebiliyor. Nedir bu; araba, motosiklet, scooter düşünsenize, bu yatırım araçları olursa paranın kullanımı gayet sınırlı oluyor.’’ şeklinde ifade etti.

Bu süreçte yapılacak şeyin riske girmemek olduğunu ifade eden Karabay; ‘’Bilmemiz gereken şeyler var nedir bunlar, yatırım yaparken amaçlanan ne sadece parayı korumaksa alım günde her araç olur, ama hem diyelim bir evde oturmak hem yatırım olsun hem de uzun vadede kullanmak istiyoruz dokunmayacağız yatırımımıza o zaman doğrudan doğruya konut araç gibi yatırımlara yöneliyor. Bu Türkiye’de son 1 yılda daha çok yapılıyor. Bu alışkanlıkları değiştirmek bu ülke açısından da kolay değil’’ dedi.

EN YÜKSEK YILLIK ARTIŞ ULAŞTIRMADA

Ana harcama grupları bakımından en yüksek yıllık artış yüzde 116,87 ile ulaştırma grubunda yaşandı. Ulaştırma grubunu yüzde 92,02 ile ev eşyası, yüzde 90,25 ile gıda ve alkolsüz içecekler takip etti. Aylık olarak bakıldığında ise ulaştırma grubunda pompa fiyatlarına yansıyan indirimlerin etkisiyle negatif enflasyon görüldü. Verilere göre Ağustos ayında ulaştırma fiyatları bir önceki aya göre yüzde 1,78 geriledi. Aylık bazda en yüksek artış yüzde 7,01 ile sağlık, yüzde 6,55 ile eğitim ve yüzde 3,86 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda yaşandı.

ÜRETİCİ FİYATLARINDA YILLIK ARTIŞ YÜZDE 143,75

Üretici fiyatlarında ise bir önceki aya göre yüzde 2,41 artış izlendi. Yıllık bazda bakıldığında üretici enflasyonu ise yüzde 143,75 olarak kaydedildi. Üretici fiyatlarında ana gruplarda yine enerjiyle ilişkili grupların öne çıktığı görüldü. Buna göre üretici fiyatları içinde yıllık bazda en hızlı artış yüzde 348,39 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirmede gerçekleşti. Bu grubu yüzde 239,24 ile ham petrol ve doğalgaz, yüzde 233,94 ile kok ve rafine petrol ürünleri izledi.

POLİTİKA FAİZİYLE MAKAS DAHA DA AÇILDI

Ağustos ayında gelen faiz indirimi ve enflasyonda devam eden yükseliş ivmesi politika faizi ile enflasyon arasındaki makasın rekor seviyeye çıkmasına neden oldu. İki gösterge arasındaki makas Ağustos itibariyle 67,2 puana yükseldi.

İbrahim Akın KAZANCI