Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale Valiliği, Çanakkale İl Özel İdaresi ve Çanakkale Savaşları Enstitüsünün destekleri ile yürütülen çalışmalar neticesinde savaşın devam ettiği 1915 yılında var olduğu anlaşılan; ancak günümüze ulaşmamış olan Topçu Batarya Şehitliği, tarihsel resmi verilerle ortaya çıkartıldı.
1915 yılında Çakaltepe-İntepe Mıntıkası içerisindeki birliklerde görev yaparken şehit olanlarla ilgili yapılan çalışma esnasında 21-22 Mart 331 (3-4 Nisan 1915) tarihinde hazırlanan askerî bir krokiye rastlayan Prof. Karataş, krokiye koordinatlandırılmış şekilde “Ay Yıldızlı Türk Bayrağı” simgesi ve “Batarya Şehit Mezarı” ifadesinden hareketle Halileli 12’lik Batarya Şehitliği’ni tespit edildi.
1915 yılına ait bu askeri krokinin üzerine, şehitliğin yerini belirlemek için Kırmızı Beyaz Şanlı Türk Bayrağımız çizilmişti. Şanlı bayrağımızın yanında da Osmanlıca olarak “Batarya Şehit Mezarı” yazılmıştı.
ÇOMÜ Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Karataş; çizildiği tarih itibarıyla 1915 yılının Nisan ayından önce bölgede var olan bataryalara ait bir şehitlik olabileceğini göstermesi nedeniyle bu tarihten önce bölgede kurulu olan bataryalar ve bölgede şehit olmuş Türk topçu askerlerinin kimler olabileceği üzerine çalıştı. Bataryanın Halileli Köyündeki 12’lik Batarya olduğunu ve bölgede şehit olan Türk askerlerinin künyelerini belirledi.
Tüm bu çalışmalara dair bilimsel makale, “Çanakkale Cephesi’ne Ait Yeni Askeri Veriler Işığında Kayıp Şehitler ve Kayıp Bir Batarya Şehitliğinin Tespiti” başlığı ile “Vakanüvis” isimli “Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi”nde yayınlandı. Bunun ardından Anafarta isimli Askeri Tarih Dergisi, konuyu daha geniş çevrelere tanıttı. Akabinde şehitlik tespiti yerel ve ulusal, basılı ve görsel medyanın ilgisini çekti. Birçok televizyon kanalı ve gazete/dergi gibi basılı medya, konuyu duyurdu.
ÇOMÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Karataş, Kumkale Şehitliği’nin tespitinden sonra askeri ve resmi tarihsel veriler kullanarak Çanakkale Savaşlarından kalma yeni bir şehitliğinin tespitini gerçekleştirmiş bulunuyor. Prof. Karataş, konu ile ilgili şunları söyledi:
“İçinde yaşadığımız toprakları bizlere vatan yapan aziz şehitlerimizin ruhu şâd olsun. İsmini 18 Mart Zaferi’nden alan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinin bir mensubu olarak, aradan geçen 109 senelik ihmalin mahcubiyetiyle de olsa bugün, Kumkale Şehitliği’nden sonra yeni bir şehitliğimizin daha tespitini yapmış olduk. Onların hatıralarını yaşatmak, onları layık oldukları şekilde anmak için gerekli bilimsel ve akademik çalışmalar, üniversitemizin tüm imkanları ile devam edecektir.”
Günümüzde Halileli Köyü yakınlarına konumlanan bu topçu şehitlik alanına dair jeoradar taraması, yüzey araştırması ve sondaj kazıları gibi bilimsel çalışmaların yapılması; şehitliğin tescil işlemlerinin gerçekleştirilmesi, şehitliğimizin imar ve ihyası için ilgili devlet kurumlarıyla işbirliği sağlamak noktasında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, akademik ve bilimsel tüm varlığı ile konunun takipçisi olacaktır.
