Enver Paşa’nın emriyle kurulan ve Galiçya Cephesi’nde savaşan 33 bin askerin 18 bininin şehit olduğunu söyleyen Puhaloğlu, “Galiçya Şehitleri 1915 yılında Çanakkale Savaşı’nın ardından Enver Paşa’nın emriyle Gelibolu’dan Keşan’a gelip buradan trenlerle Galiçya’ya gönderilmiştir. Bu askerler günümüzdeki bordo berelilerdir aslında. Askeri yeteneklere sahip, dil bilen ve peyk, günde 140 kilometre yol yürüyebilen askerlerdir. Bunların yüzde 25’i de hafızdır. Alman Genelkurmayı tarafından seçilen 33 bin askerimiz, Enver Paşa tarafından Almanya ve Macaristan’ın Rusya’ya karşı yürüttüğü savaşta Almanya’ya yardım amaçlı gönderilmiş, bunların 12 bini Lviv tarafında, 6 bini ise Polonya sınırlarında şehit olmuştur. Bu sıralarda Türkiye Süveyş’te, Yemen’de savaşta olduğu için ordu zayıflamaya başlamıştır. Galiçya topraklarında şehit düşen askerlerimizin bazıları yurda dönemeyip o topraklarda kalmıştır. Dönenler Bakü ve Revan’ı kurtarmış, Kurtuluş Savaşı’nda yurdumuzu savunmuşlardır” dedi.
“SAHİP ÇIKMAK ZORUNDAYIZ”
Her sene Nisan ayında Anzak askerlerinin Çanakkale’de anılması gibi, bizim de Galiçya’da şehit düşen askerlerimize sahip çıkmamız gerektiğini vurgulayan Puhaloğlu, Galiçya ziyaretinde bölgede bulunan 6 adet şehitlikten hepsine ulaştığını söyledi. Puhaloğlu, “Türk şehitliklerinin bulunduğu alanın etrafı Hristiyan Mezarlığı ile çevrilmiş durumda, şehitliklerimizin izleri siliniyor. Bizim burada yatan 18 bin şehidimiz var. Dolayısıyla devlet olarak buraya sahip çıkmak zorundayız. Özellikle TİKA’nın burada ciddi faaliyet göstermesi gerekiyor. Şehitliklerimizin bakımı yapılarak yok edilmesine müsaade edilmemeli. Galiçya’da 362 kilise var ama bir tane cami bile yok. Oysa 6 şehitliğin olduğu bu yere cami ve aş evi yapılmalı, mini bir külliye kurulmalı. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluşu Çanakkale ve Galiçya’dan başlıyor. Ondan sonra kalan Askerlerimiz Türkiye Cumhuriyetini kurtarmışlardır. Buraya inşa edilecek kültür merkezinin adının ‘Atatürk Kültür Merkezi Galiçya Şehitleri’ olmasını temenni ediyorum. Çanakkale şehitlerimiz kadar değerli olan fakat çoğu kişi tarafından bilinmeyen Galiçya Şehitleri’ni her alanda anlatmaya çalışıyorum” ifadeleriyle taleplerini iletti.
Sevi Gözay UĞURLU
Editör: Ersan Küçükkuru
