Peki ama 240 aylık ödemelerde, ödeme sabit olacak mı? Ödemeler bir artış şeklinde yaşanacak mı? Toki’den yapılan açıklamada Ocak ve temmuz aylarında olmak üzere yılda iki kez, bir önceki 6 aylık dönemdeki Memur maaş artış oranı dikkate alınarak İdarece tespit edilen oranda artırılacak olması gerçekleşeceği ifade edilmişti.
TOKİ SOSYAL KONUT TAKSİTLERİ NE KADAR OLACAK?
Sosyal Konut Projesi kapsamında inşa edilecek 2+1 konutlara aylık 2 bin 280 liradan başlayan taksitlerle, 240 ay vadeyle sahip olunabilecek. Öte yandan, 850 bin fiyata sahip 3+1 konutlar ise 3 bin 187 liradan başlayan taksitlerle 240 ay vade ile alınabilecek. TOKİ taksitleri 6 ayda bir zamlanacak. TOKİ'nin resmi internet sitesinde yer alan açıklama şöyle;" Hak sahiplerinin konutlarına ait kalan borç bakiyesi ve aylık taksitler her yılın Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere yılda iki kez, bir önceki 6 aylık dönemdeki Memur Maaş Artış Oranı dikkate alınarak İdarece tespit edilen oranda artırılacaktır. İlk dönemsel artış sözleşme tarihine göre İdarece belirlenecektir. Taksit ödemeleri, sözleşme tarihini takip eden ay itibariyle başlatılacaktır" ibaresi yer alıyor.
240 ay ödemesi olan bir konut ödeme koşulları değişirse nasıl olacak, enflasyon ile oluşacak memur maaşı artış oranında zam gelmesi beklendiğinde ödemelerin nasıl olacağını hesaplandığında ’Diyelim ki talip olduğunuz Evin sözleşme satış fiyatı 850 bin TL, Vade: 240 ay, Müracaatınız kabul edildi ve Kasım 2022 ayı itibarıyla bankaya sözleşme imzalamaya gittiniz. Önce peşinat olarak 85.000 TL ödeyeceksiniz. 850.000 - 85.000 = 765.000 (TOKİ'ye kalan borcunuz)765.000 ÷ 240 = 3.187 TL aylık taksit tutarınız ve ilk taksitinizi Aralık 2022 tarihinde ödeyeceksiniz. Aralık 2022 tarihinde de ilk taksitiniz olan 3.187 Lirayı ödediniz. 765.000 - 3.187 = 761.813 TL (TOKİ'ye kalan borcunuz)2023 İlk 6 ay; Geldik Ocak 2023 ayına yani 2. taksitinizi ödemeye, TOKİ sözleşmesi gereği her yıl Ocak ve Temmuz ayında aldığınız konutun satış fiyatı memura verilen zam oranı kadar arttırılıyor. 2023 yılı Ocak ayında Memura verilecek tahmini zam oranı %25, Yani sizin evin kalan borcu da otomatik olarak %25 oranında artmış durumda, Aralık 2022 tarihinde kalan toplam borcunuz: 761.813TL,761.813 x %25 = 190.453 TL (Evin kalan borcuna eklenecek tutar), 2022 yılından kalan borç: 761.813 TL, 2023 Ocak ayı eklenecek tutar: 190.453 TL761.813+190.453 = 952.266 TL (Evin yeni fiyatı) 6 ay için ödeyeceğiniz yeni aylık taksit tutarınız: 3.984.TLGelen artışla evinizin yeni borcu 952.266 TL oldu .2023 ikinci 6 ay: Geldik 2023 yılının Temmuz ayına İlk ödediğiniz taksit ve 6 ay boyunca her ay 3.984 TL taksitle TOKİ'ye 27.091 Lira daha para ödediniz. Bir önceki dönemden 952.266 lira borcunuz kalmıştı.952.266-23.904= 928.362 Lira borcunuz kaldı. Memur maaşlarına % 25 daha zam yapıldı. Otomatikman sizin yeni borcunuz ve taksitlerinizde böylece yeniden değişmiş oldu.928.362x%25= 232.090 TL%25 artış ile 928.362+232.090 = 1.160.452 lira borcunuz oldu. Yeni taksit tutarınız: 4.980 TL2023 yılının Temmuz ayından 2023 yılının Aralık ayına kadar ödenecek olan taksit tutarı budur. 2022 yılının Kasım ayında imzaladığınız TOKİ sözleşmesi ile 850.000 TL'ye sahip olduğunuzu düşündüğünüz konuta ödenmiş, ödenmemiş toplam tutar ve güncel borcunuz Aralık 2023 itibarıyla; Peşinat tutarı: 85.000 TL, Aralık 2022 taksit tutarı: 3.187 TL,2023 yılının ilk 6 ayında ödediğiniz taksit tutarı: 23.904 TL,2023 yılının ikinci 6 ayında ödeyeceğiniz taksit tutarı: 29.880 TL, Toplam ödenen tutar: 141.971 TL, Evi satın aldığınız fiyat: 850.000 TL, 1 yılda ödediğiniz tutar: 141.971 TL ,Aralık 2023 itibarıyla TOKİ'ye kalan borcunuz ve 2024 yılı ocak ayında, üzerine memur zammı kadar yeniden zam yapılacak olan konut ana borcunuz: 1.130.572 TL, TOKİ'den 850.000 Liraya 20 yıl vadeli bir ev satın aldınız ve 1 yıl içinde 142 Bin Lira para ödedikten sonra borcunuz düşmediği gibi 280.572 TL daha artmış oldu.’’
Bir diğer kesim ise bu sürede ödeme artsa dahi kira öder gibi ev sahibi olmanın ev almadan kirada oturmaktan daha faydalı olacağını düşünüyor. O hesaba göre de bir kiracı 20 yılda kira da kalır ve TOKİ ile karşılaştırılırsa Ev sahibine depozit iki kira : 12.000, Emlakçıya komisyon :7.080, Nakliyeci ücreti : 7.000 Toplam : 26.000, 240 ay boyunca 10 defa ev değişirse : 26.000x10 ay : 260.000, Kiralar her yıl yüzde 25 artarsa ,İlk sene kira 6.000x12ay: 72.000,İkinci sene kira 7.500x12ay : 90.000,3 sene kira 9.375x12 ay : 112.500, 4 sene kira 11.718 x 12 ay : 140.610, 5 sene kira 14.647x12 ay : 175.770, 6 sene kira 18.308 x12 ay :219.696,7 sene kira 22.885 x 12 ay: 274.620, 8.sene kira 28.606x12 ay : 343.272,9. Sene kira 35.757 x12 ay : 429.084,10. Sene kira 44.696 x12 ay:536.352 ,11. Sene kira 55.875 x12ay :670.440,12. Sene kira 69.843 x12ay:838.116,13. Sene kira 87.303x12ay. : 1.047.636,14.sene kira 109.128 x12ay :1.309.536,15.sene kira 136.410x12 ay :1.636.920,16.sene kira 170.512x12ay. :2.046.144,17.sene kira 213.140x 12ay. : 2.557.680,18. Sene kira 266.425x12ay:3.197.100,19.sene kira 333.031x12ay :3.996.372,20. Sene kira 416.288x12ay:4.995.456, Genel Toplam: 24.689.274 lira 20 yıl sonra yine evsizliğe devam, TOKİ mi karlı yoksa kiracı olmak mı?’’ dedi.
Sonuç olarak enflasyon oranında veya Memur artış oranında zam dahi olsa, kira maliyetlerinin her yıl değiştiği hesaba katıldığında şuanda herhangi bir konut yatırımı yapmanın, ki piyasa koşullardan daha düşük bir meblağa satılan konutun alıcı için daha karlı olduğu görülüyor.
İbrahim Akın KAZANCI
Editör: Ersan Küçükkuru
