DOMUZ GRİBİ TESTİ NEDİR?
Domuz gribinde insandan insana bulaş vardır ve tarihte salgınlara yol açmıştır. Domuz gribi testi grip benzeri semptomlar varlığında uygulanır. H1N1 teşhisine fizik muayene ve ayrıntılı bir hasta öyküsü alınarak karar verilir. Hızlı grip testleri birden fazla grip virüsü için değerlendirmeye imkan verir. Domuz gribi testi süresi testin tipine ve uygulanma şekline göre değişkenlik gösterir. Test sonuçları genellikle birkaç saat ile birkaç günde alınabilir.
GRİP İÇİN KULLANILAN BİR TEST BULUNUR MU?
Grip, influenza virüsünün farklı türlerinin neden olduğu bir solunum yolu enfeksiyonu olarak bilinir. Kış aylarında sık görülür. Virüs varlığını değerlendirmek için solunum yolu örneği alınarak kullanılan testler vardır.
HIZLI ANTİJEN TESTLERİ (RAPİD INFLUENZA DİAGNOSTİC TESTLERİ)
Grip antijen testleri olarak bilinen testler en yaygın grip testleri arasında yer alır. İnfluenza tip A ve tip B varlığını göstermek için uygundur ve insan vücuduna giren virüsün, bağışıklık sisteminde bir yanıta yol açan antijenlerinin gösterilmesi prensibine dayanır. Virüsün antijenleri, virüse ait, hastalıktan sorumlu tutulan protein parçacıklar olarak tarif edilebilir. Hızlı grip antijen testinde burun boşluğuna bir çubuk gönderilir ve numune alınır. Hızlı antijen testleri çoğunlukla 10-15 dakika içinde sonuçlanır. Bununla birlikte diğer grip testleri kadar güvenilir sonuçlar vermez. Hızlı antijen test sonucu negatif olarak gelmiş olsa bile hastalık varlığı mümkündür ve test tekrarı gerekebilir. H1N1 domuz gribi testi olarak da hızlı antijen testleri tercih edilebilir.
HIZLI MOLEKÜLER GRİP TESTLERİ
Hızlı moleküler testler, domuz gribi ya da diğer grip türlerine neden olan virüslerin genetik materyalini saptamaya yarayan testler arasındadır. Testin sonuçlanması 15-30 dakika kadar sürebilir. Hızlı moleküler test sonuçlarının güvenilirliği hızlı antijen testlerinden daha yüksktir. bu testlerde alınacak numuneler için de bir çubuk kullanılır ve burun boşluğu ile boğaz arka kısmından sürüntü elde edilir. Elde edilen numune laboratuvara gönderilir. Bu test yöntemi uzman sağlık görevlileri tarafından hastanede uygulanır. Grip semptomu gösteren uygun hastalarda sık başvurulan yöntemlerden biridir.
ÖZEL LABORATUVAR TESTLERİ
Özel laboratuvar testleri diğer test yöntemlerden çok daha doğru ve güvenilir sonuçlar verdiği için sıklıkla tercih edilir. Bu test yöntemleri arasında en bilineni PCR olarak bilinen polimeraz zincir reaksiyonudur. PCR testlerinin sonuçlanma süresi birkaç saat ile birkaç gün arasında değişkenlik gösterebilir. PCR testlerinin maliyeti de diğer testlere oranla daha yüksektir.
DOMUZ GRİBİ TESTİ NE ZAMAN YAPTIRILIR?
Grip benzeri semptomların varlığında, grip olma şüphesinde sağlık uzmanı önerisiyle grip testi yaptırılabilir. Grip semptomları ile domuz gribi semptomları benzerdir. Semptomlar virüs ile enfekte olduktan üç ile beş gün sonra ortaya çıkabilir. Sık görülen semptomlar şöyle; ani başlangıçlı yüksek ya da orta dereceli ateş, kuru öksürük, boğazda kaşıntı ve ağrı, üşüme ve titreme, burunda kızarıklık ve akıntı, vücutta yaygın ve şiddetli kas ile eklem ağrıları, iştah kaybı, huzursuzluk.
GRİP TESTLERİ NASIL UYGULANIR?
Bütün grip testleri için solunum yolundan alınmış numune gerekir. Solunum yolu örneği başlıca şöyle şekillerde alınabilir;
Bir bez yardımı ile burun deliklerinden burun boşluğuna ulaşılarak örnek almak. Yıkama ya da aspirasyon yardımıyla burun boşluğundan örnek almak. Yıkama işleminde uzman sağlık görevlisi burun içine bir salin solüsyon enjekte ederek oluşan numuneyi hafifçe geri çeker. Bu yöntem küçük çocuklar ve bebeklerde sık tercih edilen bir yöntemdir. Boğazın arka üst kısımlarından örnek almak.
GRİP TESTLERİ UYGULANIRKEN BEKLENEN DURUMLAR NELERDİR?
Hastadan numune alındığı sırada, boğazın arka kısmına ya da burun boşluğuna sürtünen pamuğun etkisiyle öğürme hissi, gıdıklanma, tahriş, öksürme ve hapşırma gibi durumlarla karşılaşılabilir. Nazal örnek alma ya da yıkama işlemlerinin verdiği rahatsızlık hissi yaygın olmakla beraber hemen her zaman geçicidir.
DOMUZ GRİBİ TESTİ SONUÇLARI NASIL GELEBİLİR?
Laboratuvar testi sonuçları pozitif ya da negatif olarak sonuç verebilir. Pozitif sonuçlar viral RNA saptandı anlamına gelirken, negatif test sonuçları viral RNA saptanmadığı anlamına gelir. Bazı nadir durumlarda hastanın durumuna, laboratuvar koşullarına ya da alınan numune kalitesine bağlı olarak sonuç yetersiz olabilir veya belirsiz olarak kaydedilebilir. Grip testi sonuçları başlıca aşağıdaki gibi değerlendirilebilir.
Pozitif sonuç: Pozitif sonuçlanan test, influenza virüsü antijeni ya da RNA varlığını işaret eder.
Negatif sonuç: Herhangi bir influenza viral antijeni ya da viral RNA varlığı gösterilemeyen durumlarda test sonucu negatif olarak belirlenir.
Geçerli olmayan sonuç: Test sonucu geçersiz olarak gelmesi testte, numunede ya da değerlendirme aşamalarında bir hata olduğu anlamına gelir. Bu gibi durumlarda testin tekrarlanması ya da farklı bir test uygulanması önerilir.
En Çok Tercih Edilen Grip Testi Hangisidir?
Grip tanı testleri arasında doğruluğu ve güvenilirliği en yüksek test laboratuvar testleridir. Laboratuvar testleri için uzman sağlık görevlileri burun boşluğundan ya da boğazın arka kısımlarından uzun bir pamuklu çubuk yardımıyla sürüntü örneği alır ve alınan numune analiz edilmek üzere laboratuvara gönderilir.
HIZLI GRİP TESTİ SONUÇLARI NE KADAR GÜVENİLİRDİR?
Hızlı antijen grip tanı testlerinin doğruluğu ve güvenilirliği düşüktür. Duyarlılığı orta düzeyde ve özgüllüğü yüksek düzeydedir. Duyarlılık, testlerin hastalık varlığını yani pozitif sonuçların belirlenmesi yeteneğidir. Bir hastalığa sahip olunmadığını yani test sonucunun negatif olduğunun belirlenmesi yeteneği ise testin özgüllüğünü ifade eder. Hassasiyeti yüksek olan testler, birkaç tane yanlış negatif sonuç sayısı olduğunu gösterir ve bu durum gözden kaçırılmış hastalık sayısının az olduğu anlamına gelir. Hızlı antijen grip testlerinin duyarlılığı orta düzeyde olduğu için test sonucunun yanlış negatif sonuçlanması ve pozitif vakaların atlanması olasılığı yüksektir. Testlerin yüksek özgüllüğe sahip olması, yanlış pozitif sonuç oranının düşük olduğunu gösterir.
COVID-19 İLE BİRLİKTE GRİP İÇİN KULLANILABİLEN TEST VAR MIDIR?
İnfluenza tip A ve tip B virüsleri ile Covid-19’dan sorumlu tutulan virüs olan SARS-CoV-2 virüsünün aynı anda gösterilmesini sağlayan testler bulunur. Bu testler ev ortamında uygulanabildiği gibi laboratuvar ortamında kontrol edilebilen test çeşitleri de vardır. Grip ile COVID-19 semptomları büyük oranda benzerlik gösterdiğinden iki hastalığın ayrımını yapmak çoğunlukla mümkün olmayabilir. Grip ya da COVID-19 bulguları varlığında bir sağlık uzmanına danışmak grip, COVID-19 ya da farklı bir solunum yolu enfeksiyonunun değerlendirilmesi için önemlidir. Domuz gribi testi, COVID-19 testi ya da kombine grip testleri pozitif sonuçlandığında uygun tedavi seçenekleri değişebilir ya da izolasyon önerilebilir.
DOMUZ GRİBİ TESTİ SÜRESİ
Domuz gribi testi de dahil grip testleri, sağlık uzmanları tarafından kolay olarak uygulanabilen ve çoğunlukla zararsız bir testtir. Genellikle sonuçları, bir kaç saat ile bir kaç gün arasında farklılık gösterir. Grip olan insanların büyük çoğunluğunda grip testine ihtiyaç duyulmaz ve bir ile iki hafta arasında grip kendiliğinden geçer. Bununla birlikte bazı durumlarda uzman doktor tarafından grip testi yaptırılması istenebilir. Anormal semptomların varlığında ya da semptomların şiddetinin arttığı durumlarda uzman başvurusu önerilir. (Kaynak: www.medicalpark.com.tr)
Editör: Ersan Küçükkuru