Pulmoner rehabilitasyon nedir? Amaçları nelerdir?
Rehabilitasyon herhangi bir nedenle azalan ya da bozulan vücut fonksiyonlarını geriye kazanma çabasıdır. Pulmoner rehabilitasyon ise akciğer hastalıkları nedeniyle fonksiyonları bozulan hastalarda yapılan çalışmaları tümüdür. Başta KOAH olmak üzere; kronik akciğer hastalıkları yapılan tüm ilaç tedavilerine rağmen, hastanın yaşamsal fonksiyonlarında bozulmalara yol açar. Özellikle nefes darlığı ve hareket etme istek ve kabiliyetinde azalma sık karşılaştığımız sorunlardır. Bu durum hem hastanın yaşam kalitesini hem de tedavisi olumsuz etkiler. Bu fonksiyonel kayıpları ortadan kaldırmak için yapılacak işlemler pulmoner rehabilitasyon olarak adlandırılır. Bu tedavinin amacı hastanın şikâyetlerini azaltmak, en azından kontrol altına almak ve günlük işlerini daha kolay ve zahmetsizce yapabilmesini sağlamaktır.
Pulmoner rehabilitasyonun ana unsurları nelerdir?
Pulmoner rehabilitasyon; egzersiz, psikososyal destek, beslenmenin değerlendirilmesi ve hastalık hakkında eğitim bölümlerinden oluşur. 
Akciğer hastalarına önerilecek egzersizler nelerdir, nasıl yapılmalıdır?
Pek çok kronik hastalıkta olduğu gibi kronik akciğer hastalıklarında da hem dayanıklılık hem de direnç egzersizleri yapılmalıdır. Dayanıklılık egzersizleri daha çok büyük kas gruplarına yönelik yürüme, yüzme gibi egzersizlerdir. Direnç egzersizleri ise küçük kas gruplarına yönelik egzersizleridir. Bu program doktor ve fizyoterapist katılımı ile planlamalı ve en azından başlangıçta uzman kişilerin deneyiminde yapılmalıdır. En az 6-8 hafta ve haftada 2-3 kez yapılan programlardan fayda sağlanabilir.
Hastalara psikososyal destek verilmesi ne anlama gelir?
Kronik hastalıklar ilaç tedavilerinin tamamen iyileşme sağlamadığı ve yıllar içinde ilerleyen hastalıklardır. Böyle bir durumda hasta yaşama dair pek çok faaliyetinin etkilenip, istediklerini yapamadığını fark eder. Bu durumla başa çıkmak ve gerekli desteği vermek, hastaların en çok duyduğu ihtiyaçlardandır. En sık rastlanan sorunlar yaygın anksiyete bozukluğu, panik bozukluk, agorafobi (açık alan korkusu) ve sosyal fobidir. Bu tür durumlar hastaların evden çıkma ve hareket etme isteğini engelleyerek hareketsizliğe sürükler. Hareketsizlik, hastalığın hızlı ilerlemesine ve istenmeyen sonuçlara yol açar. Bu nedenle hastaların duygu durumlarını desteklemek önemlidir.
Kronik akciğer hastalıklarında beslenmenin değerlendirilmesi neden önemlidir?
Bütün kronik hastalıklar beslenme şeklimizle az ya da çok ilişkilidir. Bu nedenle kronik akciğer hastalıklarında da hastaya yeterli ve dengeli beslenme kuralları öğretilmelidir. Kilo fazlası olan obez hastaların sağlıklı yöntemlerle kilo kaybetmesi sağlanmalı, kas gücü kaybı yaşayanlarda protein dengesine dikkat edilmelidir. Diyetin dengeli proteinlerden, sağlıklı yağlardan ve düşük karbonhidratlı gıdalardan oluşmasına dikkat edilmeli, gerekli hallerde bir diyetisyen rehberliğinde beslenme planı yapılmalıdır.
Pulmoner rehabilitasyonun faydaları nelerdir?
Esasen hastaların şikâyetlerini azaltmak için yapılan bu yaklaşım gerçekten de hastalarımızın günlük işlerini daha kolay yapmalarını ve daha fazla hareket edebilmelerine hizmet eder.
Öte yandan böyle bir rehabilitasyon programına alınan hastaların tedaviye daha uyumlu olduğu ve yaşam kalitelerinin arttığı, yaşamından daha fazla memnun olduğunu söylemek mümkündür. Bunlarla birlikte bu tip programlar hastaların yaşadığı kaygıyı azaltır, hastane başvurularını ve yatışlarını azaltır, sosyal uyumlarını artırır. Böylece hastalarımız evlerinin dışına çıkma ve hareket etme isteğine yeniden kavuşurlar.
